Энэхүү номд дэлхийн болон Монголын уран зохиолын орчин үеийн гол төлөөлөгчдийн уран бүтээл, бичлэгийн арга барил, сэтгэлгээний онцлог, хэл, зохиолын тойм зэргийг орчин цагийн шүүмж судлалын салбарын шинэлэг бичлэгийн арга болох уран зохиолын эсээ, тайлал эсээ байдлаар бичжээ. Уран зохиолын эсээ бичлэг нь уншигчийг зохиол бүтээлийн гүнд хөтлөн аваачих, зохиолчийг шинээр нээх, уран зохиолын бүтээлч уншлагыг бий болгоход оршдог болно.

Энэхүү номд дэлхийн болон Монголын уран зохиолын орчин үеийн гол төлөөлөгчдийн уран бүтээл, бичлэгийн араг барил, сэтгэлгээний онцлог, хэл, зохиолын тойм зэргийг орчин цагийн шүүмж судлалын салбарын шинэлэг бичлэгийн арга болох уран зохиолын эсээ, тайлал эсээ байдлаар бичжээ Уран зохиолын эсээ бичлэг нь уншигчийг зохиол бүтээлийн гүнд хөтлөн аваачих, зохиолчийг шинээр нээх, уран зохиолын бүтээлч уншлагыг бий болгоход оршдог болно. Цаг хугацааны жин- Умберто Эко Сэтгэл хэмээх эрхтэн- П. Баярсайхан Хэрэв чи Итало Калвиног уншвал- Итало Калвино Чулуу уйлуулсан хүн- Д. Норов Цагаан захтай 'террорист'- Салман Рушди Ирэх өдрийн урсгал- Рей Брэдбери, Күрт Вонегүт Цуурайнаас төрөгчийн зуун- Г. Аюурзана Урвалт хэмээх мөнхийн сэдэв- Амос Оз Өгүүлэмжийн гүн дэх зохиолч- Д. Цэнджав Өлөн зэлмүүний дуу хоолой- Мо Ян Огиудсын дараах таталбар- С. Анударь Инээднээс мартахуй хүртэл яг 278 үг Дорнын Кафка Нүглийн цэцэгсийн үнэр Хүн, Араатан, эрх чөлөө Цаг хугацааны гаднах эр 43 дугаар хүн Гадагш цацлах дотоод дуун Энэ миний Сапфо Шувуу шиг амьдрах хүмүүний нүд тунгалаг Командлагчийн урвалт Бясалгагч үгсийн сууринд Лам шувууны улирал Сэтгэлийн гүн рүү дэвэгч Эрт, эдүүгээгийн Чехов Хөвж буй ертөнцийн хүн Уран зохиолын минимализм ба Ж.М. Күтси Дасаагүй ертөнцийн тэмдэглэл Нүглийн орны цэцэрлэгч Ад зэтгэрийн өргөмөл хүү Цаг хугацаа хэлнэ Хүүрнэхүйн шинэ дэг Нэг зураас, нэг өнгө Дөлгөөн дорно Холхи цагийн од Гэгээ зууж ниссэн хаврын шувуу Тэмтрэгдэх гашуун Сахилгүй даяанч Сэрүүн Галттайн Одиссей Тэлж татсан солонго